Chemin des Dames

Dat de 2de Wereldoorlog nu niet bepaald een feest was, moet zowat het understatement van het jaar zijn. Vooral voor Frankrijk was het een pijnlijk verhaal, want naast de waanzin van de Duitse wereldoverheersing, moesten ze daar ook nog eens de persoonlijke vendetta van niemand minder dan Hitler ondergaan. Vooral de regio rond de beruchte Chemin des Dames moest het ontgelden.

Wie de weg controleerde, controleerde de volledige streek en kon zich ingraven in natuurlijke, ondergrondse burchten.

We starten met een korte geschiedenisles, om iedereen on track te krijgen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog hadden de Duitse troepen de volledige streek rond Chemin Des Dames in handen. Een doodnormale weg, in het noorden van Frankrijk, die bovenop een heuvelrug loopt en dit ettelijke kilometers lang. Diep in die heuvels had je ook ontelbare kalkgroeven en grotten, vaak nog langer dan de weg zelf. In het kort : wie de weg controleerde, controleerde de volledige streek en kon zich ingraven in natuurlijke, ondergrondse burchten.

De Duitse troepen domineerden er jaren de linie, terwijl het Franse leger er nederlaag na nederlaag leed. In 1918 slaagden de Fransen er uiteindelijk in om de Duitse linies te doorbreken, wat ook meteen de oorlog hielp winnen. Een totale en absolute vernedering voor de Duitse soldaten, waaronder ook een zekere korporaal A. Hitler, die de vernedering nogal persoonlijk nam.

We trekken door naar de Tweede Wereldoorlog. Die korporaal is ondertussen uitgegroeid tot de grootste psychopaat die we in Europa ooit hebben gekend. Hitler wil Europa in zijn macht en wil vooral Frankrijk een lesje leren. De nederlaag tijdens 1918 was hij nog niet vergeten en vooral Chemin des Dames stond hoog op zijn lijst.

Hitler beval de bouw van een gigantisch complex met de naam Wolfsschlucht II, het zou zijn persoonlijk hoofdkwartier worden, van waaruit hij de heerschappij van Frankrijk zou controleren. Een hoofdkwartier pal op de plaats waar de Duitsers eerder de bolwassing van de eeuw hadden gekregen. Onder het motto “half werk is geen werk” werd Wolfsschlucht II  een complex van 5 kilometer lang en 2 kilometer breed. Gebruik makend van de talrijke grotten en groeven waren verschillende bunkers met elkaar, ondergronds verbonden en moest het geheel oninneembaar worden.

Sluit de boel af en laat het achter, het zal waarschijnlijk wel verdwijnen.

Hitlers paradepaardje werd welgeteld 1 keer door hem bezocht, in 1944, toen de geallieerden Frankrijk reeds waren binnengetrokken. Na enkele korte maar erg intensieve gevechten konden de Franse troepen het complex overnemen, een meer dan welkom cadeau dat ze tot jaren na de oorlog in handen hebben gehouden.

In tijden van vrede komt men al snel tot de vaststelling dat dergelijke complexen niet alleen nutteloos zijn, ze beveiligen en onderhouden kost ook nog eens bakken vol geld. Er werd dan ook geopteerd voor de meest logische actie: sluit de boel af en laat het achter, het zal waarschijnlijk wel verdwijnen.

De geschiedenis heeft ons ondertussen al geleerd dat dergelijke dingen meestal niet verdwijnen, integendeel. Dergelijke constructies hebben de neiging ons allemaal te overleven en vaak eeuwen later nog een herinnering te zijn aan iets wat we proberen te vergeten. De eigenlijke bunkers van de man-met-snor zijn ondertussen een soort van herinneringsoord geworden, maar de rest van het complex werd in handen van de lokale bewoners gelaten. Sommigen hebben enkele bunkers omgebouwd tot een soort van mini-tentoonstelling, anderen gebruiken dan weer de bunkers om voedingswaren voor het vee op te slaan. 1 deur echter geeft toegang tot een soort van gebetonneerde tunnel. Die tunnel loopt diep de berg in en gaat dan over in een gigantisch labyrint van grotten en semi-natuurlijke tunnels. Een laatste herinnering aan hoe de mens heeft gepoogd de natuur te gebruiken voor de waanzin van oorlog.  We staan in de restanten van wat ooit een enorm wapendepot was, voldoende om enkele bataljons van het Duitse leger te voorzien van de nodige vuurkracht, tijdens lange belegeringen. Een eindeloos-lijkende aaneenschakeling van tunnels, opslagplaatsen en nog meer tunnels. Gewapende deuren die geven op afgesloten en ingestorte tunnels en nog meer opslagplaatsen. Een trap en een gigantische deur doen eveneens vermoeden dat Hitler eveneens een rechtstreekse verbinding had tot dit complex.

Sporen van moderne schattenjagers zijn overal te vinden. Sporen van mensen die lief en leed wagen, in de hoop een waardevol artefact te vinden tussen de enorme hopen aarde die er ligt. Schoenen, munitie, prikkeldraad, vooroorlogse conserven, … het ligt er allemaal onder de grond.
Voor wie gaat graven en zoeken is een woord van advies op zijn plaats. De tunnels vormen een heus labyrint waar niet echt een systeem in zit, verdwalen is dan ook niet echt uitzonderlijk. Zorg voor voldoende batterijen, verlichting en water. Ben je van plan te gaan graven, weet dan dat heel wat van die structuren op elkaar rusten. Her en der zijn sporen te zien van treasure hunters die werden getrakteerd op een instorting om U tegen te zeggen.

Aan de andere kant, wie weet worden je eigen resten binnen een 50-tal jaar ook opgegraven? Zo heb je je plaats in de geschiedenisboeken uiteindelijk gekregen.

Meer foto’s zijn terug te vinden op onze Facebook-pagina. (klik)