Loch Eriboll, wanneer U-boten worden herleid tot schroot

Je wordt wakker, het is nog vroeg en je geniet van een heerlijke kop koffie, je neemt de leiband en laat je hond uit en voor je het weet .. sta je oog in oog met 33 U-boten van de Duitse Kriegsmarine. Even waanzinnig als ongelofelijk als het klinkt, is het verhaal van het Schotse Loch Eriboll één van de meest bizarre gebeurtenissen uit de 2de Wereldoorlog

loch-eriboll
Een deel van de vloot na de overgave

Loch Eriboll, een inham in het uiterste noorden van Schotland, heeft tot op vandaag weinig weg van een metropool. Net zoals doorheen het gehele land is de bevolking er dun gezaaid en leeft men er voornamelijk van de landbouw en de visvangst. Ook de steengroeve van Ard Neakie zorgde in vroegere tijden voor werkgelegenheid. 1945, de 2de Wereldoorlog flirt met het einde, niet dat de mensen van de Eriboll-regio er eigenlijk mee geconfronteerd werden. In het verre noorden van het Verenigd Koninkrijk was het enige Duitse dat je er kon terugvinden er eentje in de vorm van een herdershond. 

Hird, een inwoners van de streek, loopt langsheen de steengroeve wanneer hij plots een gigantisch gedrocht bovenwater ziet komen. Kort nadien komt een 2de en zelfs een 3de naar boven. Binnen het uur staat er nog een extra gevaarte aangemeerd en komt ook een Canadese destroyer Loch Eriboll binnen. De gedrochten, allen Duitse U-boten, hadden jaar en dag dood en verderf gezaaid in de Atlantische Oceaan maar hadden nu geen vijandige bedoelingen meer. Tijdens de 48 uren die erop volgden, verschenen nog 29 U-boten aan het oppervlakte, allen voorzien van witte vlaggen. De bemanningsleden, leden van de Duitse Kriegsmarine, spendeerden hun laatste momenten in vrijheid met het overboord gooien van papieren, wapens en zelfs complete torpedos. Britse en Canadese troepen namen de matrozen gevangen en allen werden ze naar gevangenissen gestuurd.

Een invasie of een overgave? De matrozen kozen het zekere voor het onzekere

In volle chaos van een oorlog die op zijn einde liep, dachten heel wat Schotten dat de Duitsers een poging ondernamen om alsnog het Verenigd Koninkrijk te veroveren. De realiteit was echter van een volledig andere orde. In een laatste poging de oorlog naar zijn hand te zetten, beval Hitler de bevelhebbers van de U-boten en hun wolfpacks om hun aandacht volledig op de Russische marine te zetten. De strategie bestond erin de Russen naar Engelse wateren te lokken om zo een conflict tussen het Oosten en het Westen uit te lokken. Hitler droomde ervan dat hij zichzelf als redder naar voren kon schuiven, samen met de geallieerden de communisten bestrijden en zo het wereldconflict naar zijn hand zetten. 

eriboll-uboats
De afgelegen plaats van de steengroeve was ideaal voor een overgave

De realiteit draaide helaas helemaal anders uit. De bevelhebbers van de duikboten beseften dat het idee van het Germaanse Rijk over was en dat het een kwestie van weken was alvorens het bevel tot overgave zou worden gegeven. De bemanningsleden stonden dan ook voor de keuze: alsnog richting Rusland trekken en de kans lopen om bij de Russen als krijgsgevangenen te eindigen of richting het VK en daar daar de overgave vragen. Het was een keuze die erg snel werd gemaakt. De keuze van Loch Eriboll werd gemaakt vanwege de afgelegen en geïsoleerde locatie. Zowel de Duitsers als de Geallieerden konden zich hierin vinden. De Geallieerden konden een eventuele verrassingsaanval op die manier nog afweren en de duikboten vreesden voor wraakacties van hun eigen bommenwerpers.

Tot op heden blijft de overgave van Loch Eriboll de grootste gemechaniseerde overgave van de Duitse bezetters en maakt het zelfs deel uit van Churchills memoires. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat magneetvissen op en rond Loch Eriboll en de oude, verlaten steengroeve totaal verboden is.