Rede in oorlog zoeken is zowat hetzelfde als denken dat een nagel door je eigen oogbol kloppen ervoor gaat zorgen dat je scherper gaat zien. Maar wanneer je, in oorlogstijd, onschuldige burgers gaat doden puur uit wraak, dan is eender wat op menselijkheid lijkt ver zoek. In onze huidige maatschappij is het nagenoeg onmogelijk om voor te stellen dat men, louter uit wraak duizenden mensen gaat liquideren. Tijdens de 2de Wereldoorlog was dit echter de gigantische kracht van Hitler en zijn Nazi’s. Wat hij niet kon krijgen moest kapot en dood en de ontwikkeling van zijn V-wapens (vergeltungswaffe) was de kers op zijn psychotische taart. Raketten, die vanop honderden kilometers afgeschoten, 1 enkel doel in het vooruitzicht : dood en verderf zaaien. De lanceerinstallaties voor de V-raketten waren dan ook de primaire doelwitten voor de geallieerde bombardementen maar Hitler … die verschoof zijn zooi gewoon onder de grond. Maak kennis met Steinkohle 1301.
Het is bijna schaamtelijk om te gaan denken aan de opofferingen die werden gemaakt om de mens op de maan te brengen. Dan spreek ik niet over de training die astronauten moeten ondergaan of de bakken geld die zo een raket kost. Neen, de NASA raketten zijn een rechtstreeks gevolg van de massavernietigingswapens die de V-raketten waren. Van de V1, een vliegende bom die op een onbemand vliegtuig leek, tot de V2 die lijkt op wat we nu kennen als intercontinentale raketten … de V-wapens van Hitler hadden slechts 1 doel en dat was zoveel mogelijk mensen doden. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat de geallieerden zowat alles wat ze hadden boven de lanceerinstallaties en fabrieken dropten.
Volledige dorpen werden op die manier van de kaart geveegd, maar die raketten bleven – tot op het laatste moment – komen. Vriend noch vijand begreep hoe de Nazi’s in staat waren om die enorme raketten ongezien in elkaar te steken, een antwoord dat pas na de oorlog gevonden werd. Onder het motto “slavery gets shit done” werden duizenden slavenarbeiders en krijgsgevangenen doorheen het nieuwe Duitse rijk verscheept, met 1 enkele opdracht. De volledige Duitse infrastructuur onder de grond gaan huisvesten. Koplopers in deze ondergrondse wedstrijd waren de wapenfabrieken. Wat 20 meter onder het oppervlakte werd vervaardigd, kon ook niet gebombardeerd worden was de insteek.
De Todt-organisatie, die instond voor de bouw van de grootste oorlogsconstructies, liet hun ogen vallen op de streek van Caumont in het Franse Normandië. Langs de seine, tussen Parijs en Le Havre, was het dicht genoeg van Parijs om toch ver genoeg te blijven van eventuele gerichte bombardementen op de hoofdstad. Caumont lag ook binnen het bereik van Engeland, om zo het land te kunnen bestoken met hun V1 en V2 bommen. Maar de grootste troef van Caumont ? De kalkgrotten ! Een natuurlijk systeem met meer dan 22km aan tunnels, vaak meer dan 20 meter onder de grond. Zelfs de grootste bommen konden onmogelijk zo diep doordringen.
Hun antwoord liet dan ook niet lang op zich wachten. De streek werd platgebombardeerd.
In 1943 kwamen de leden van Todt aan in Caumont, vergezeld van duizenden krijgsgevangenen waaronder zelfs volledige groepen Russen. De bewoners van de streek kregen een paar uur om hun woningen te verlaten, Caumont werd omgetoverd tot een verboden zone en meer dan 20.000 ton beton werd de grotten ingepompt. Gebukt onder de mishandelingen en de extreem zware arbeid vielen de krijgsgevangenen en dwangarbeiders als vliegen, maar de Todt organisatie bleef mensen aanvoeren. Het resultaat was dan ook navenant : een ondergrondse fabriek met een lengte van meer dan 300m werd aan een hels tempo opgetrokken. Koste noch moeite werden gespaard, Hitler eiste dat zijn V2 raketten zo snel mogelijk ingezet konden worden. Het project, dat de codenaam “Steinkohle 1301” kreeg, kwam tot leven. Lang werd gedacht dat Steinkohle 1301 een assemblage plaats was voor de V2 bommen, in realiteit was het idee om hier de brandstof te vervaardigen, een cruciaal en onmisbaar element voor de inzetbaarheid van de vliegende toestellen des doods.
Het project werd geklasseerd als geheim maar het duurde niet lang alvorens de geallieerden op de hoogte werden gebracht van het bouwproject. Hun antwoord liet dan ook niet lang op zich wachten. De streek werd platgebombardeerd. Laat het nu net de moordlust van de Nazi’s zijn die veel burgerslachtoffers heeft vermeden in die periode. Er woonden immers geen burgers meer in de streek, een streek die het zwaar te verduren kreeg. Een wandeling bovenop de grotten biedt ons een apocalyptisch beeld van net hoeveel bommen hier zijn gedropt. Het landschap is een aaneenschakeling van kraters en gaten, een streek die nog steeds off-limits is voor wandelaars vanwege de grote hoeveelheid niet-ontploft tuig dat er nog ligt.
Steinkohle, hoe prestigieus het ook was, werd nooit in gebruik genomen. De bestorming van de stranden in Normandië (op een steenworp van Caumont) zorgde ervoor dat het project in allerijl werd verlaten en dus nooit werd afgewerkt. Tot op heden is het nog steeds niet geheel duidelijk wat er nadien gebeurde, want zowel de geallieerden als het Franse verzet eisen de inname van Steinkohle 1301 op. Ongeacht wie nu uiteindelijk het geheel heeft teruggenomen, de ingangen werden opgeblazen om te vermijden dat het ooit nog in gebruik zou kunnen worden genomen.
Zoals met zovele plaatsen die gebukt gingen onder een bloederig verleden, werd de ondergrondse fabriek generatie na generatie vergeten en nam de natuur terug de bovenhand.
Wie toch tot in Steinkohle 1301 raakt, maakt kennis met de megalomane waanzin van het Nazisme.
In 1991 had de lokale regering nog het idee om de plaats terug open te maken en enigszins open te stellen voor het publiek, maar toen bleek dat de veiligheid van de bezoekers onmogelijk gegarandeerd kon worden, werd het project definitief opgeborgen.
We keren terug naar het heden, naar vandaag. Het tunnelstelsel van Caumont kent 3 ingangen, 1 ervan geeft nog toegang tot de fabriek maar een echt vlotte toegang kunnen we het niet noemen. Om de veiligheid van iedereen te garanderen heeft de prefectuur besloten de 3 ingangen te vullen met puin, zodat niemand er nog in kan. De enigen die een officiële toestemming hebben, zijn lokale speleologen die tot op vandaag nog steeds de tunnels in kaart proberen te brengen terwijl ze sporen van het verleden proberen te inventariseren. De gronden VOOR de met puin gevulde ingangen, werden door de overheid voor een symbolisch bedrag aan de bewoners aangeboden. Wie dus de tunnels in wil, moet eerst via de tuinen van de lokale bewoners tot aan het puin stappen, wat het een bijna onmogelijke opdracht maakt.
Wie toch tot in Steinkohle 1301 raakt, maakt kennis met de megalomane waanzin van het Nazisme. Het systeem is gigantisch en het is bijna onmogelijk voor te stellen dat dit op minder dan een jaar werd opgetrokken. Het menselijk offer dat hiervoor werd gebracht is bijna niet te vatten en waarom ? Om meer dood en verderf te kunnen zaaien.
Wandelend doorheen het complex begrijpen we ook waarom de lokale besturen niet echt weten wat ze ermee aan moeten vangen. De zware bombardementen in het verleden en de regenval die typisch is voor de streek, heeft de volledige structuur erg instabiel gemaakt. Machines erin sturen staat gelijk aan een zelfmoordmissie. Beetje per beetje zal de natuur haar taak afwerken en Steinkohle zal opgezwolgen worden door diezelfde grotten die ze heeft overmeesterd.
Voor de avonturiers die zich er toch willen aan wagen geef ik graag nog een gigantische tip : vermijd het. Er circuleren nogal wat beelden op het web van cameraploegen die erin zijn getrokken, samen met speleologen, maar die beelden zijn zo oud als de straat. De situatie wordt er jaar na jaar gevaarlijker en de massieve blokken die uit het plafond zijn gevallen, zijn er de stille getuigen van. Wees niet het laatste slachtoffer van de Nazi-moord-industrie, geniet van de beelden zonder je lijf en leden op het spel te zetten.
Meer foto’s zijn terug te vinden op onze facebook-pagina (klik)
Comments are closed.