Als er nu 1 iets was, waar de Nazi’s heer en meester in waren (naast het zaaien van dood en verderf & het veroveren van landen die eigenlijk niet van hen waren) dan was het wel het opzetten van fantastische verhalen, gevoed door een avantgardistische propagandamachine. Ongeacht wat de Nazi’s uiteindelijk deden, zolang de vijand dacht dat het groots en allesvernietigend was, was het dik in orde. Ome Duits had misschien wel een fantastische voorsprong op gebied van techniek en architectuur (we moeten dat ook durven toegeven) maar vooral hun manier om het allemaal te wentelen in een mantel van mysterie joeg ons nog meer schrik aan. Al die fantastische verhalen boeien ons tot op de dag van vandaag nog steeds en de zoektocht naar de waarheid achter die verhalen zijn vaak avonturen op zich.
Niet alleen hun oorlogspraatjes werden steevast verpakt met megalomane woorden, ook hun buit werd telkens voorzien van een snuifje mystiek. Het thuisfront moest immers ervan overtuigd worden dat alles wat de Nazi’s roofden tijdens hun veldslagen hen eigenlijk reeds toebehoorde. Cultuur en geschiedenis was iets wat ze graag naar hun eigen hand zetten en desnoods vonden ze maar wat uit, geen kat die hen durfde tegen te spreken. Het nieuwe Duitsland werd rijk, maar niet vanwege hun noeste arbeid en het houden van de vinger op de knip.
Cultuur en geschiedenis was iets wat ze graag naar hun eigen hand zetten en desnoods vonden ze maar wat uit
Wanneer de geallieerden echter de voorsprong hadden ingehaald en het Duitse imperium barsten begon te tonen, moest ook de roofbuit verdwijnen. Het is een publiek geheim dat treinen, trucks en zelfs paarden met kar “en masse” buit naar de meest afgelegen gebieden brachten om ze daar te verbergen, hopend op een kerend tij zodat ze na de grandioze overwinning hun buit weer konden opgraven. Niet dus, het tij keerde nooit meer (laat ons daar ERG dankbaar voor zijn) en beetje per beetje werd de ontvreemde buit teruggevonden.
Net hierin komt de propagandamachine terug in het spel. De Nazi’s hebben veel, erg veel gestolen, daar bestaat geen enkele twijfel over. Maar de Nazi’s claimen ook vaak winst over dingen die ze helemaal niet hadden en nooit gehad hadden. Uiteindelijk kon men dan 2 dingen doen. OF alle verhalen afschilderen als broodje aap en er geen aandacht aan besteden OF alle verhalen stuk per stuk gaan controleren in de hoop een deel van de geschiedenis bloot te leggen. Een werk van erg lange adem, tot op heden nog steeds actueel hoewel het geen taak meer is van legereenheden maar eerder van individuele schattenjagers. Dat veel van die verhalen realiteit en fictie door elkaar halen, wordt duidelijk met de legende van de Toplitzsee.
Toplitzsee, gelegen in de bergen van Oostenrijk, is het kleinste van een reeks helderblauwe meren. De grotere meren zijn een heuse trekpleister voor toeristen die er komen genieten van het leuke klimaat en de schitterende omgeving. Sporters van allerlei allooi vinden er hun gading en het geheel doet een beetje denken aan de rivièra maar dan ingesloten tussen massieve bergen. Toplitz is minder populair. Niet alleen is het relatief klein en niet echt eenvoudig te vinden, het gebied errond is ook onherbergzaam en echt wandelpaden zijn er slechts in beperkte mate.
Toch waren de meren in de glorieperiode van de Nazi-partij de absolute go-to-place voor iedereen die ook maar iets te betekenen had binnen de partij. Alle grote jongens hadden er hun buitenverblijf (en dat mocht wat kosten) en die buitenverblijven werden dan ook veelal gefinancierd door oorlogsbuit. Toplitz werd niet gebruikt als oase voor een buitenverblijf, maar als testgebied voor de Duitse Kriegsmarine, die er torpedos, bommen en mijnen naar hartelust kon testen. (de sporen hiervan zijn nog steeds overduidelijk zichtbaar). Dicht bij de andere meren en dus ook bij de vakantieverblijven van de Nazi-leiders, konden zij tijdens hun vakantie dan ook pronken met de militaire evolutie van hun marine. Waar wij tijdens onze vakantie ons graag languit in een zetel leggen in de hoop zo bruin mogelijk te worden, probeerden de Nazi’s hun bommen nog dodelijker te maken .. het is allemaal een kwestie van hobbies kiezen.
Na het einde van de oorlog en de Nazi-overheersing, kon ook de Toplitzsee niet aan de verhalenronde ontkomen. Een officier zou, in de laatste dagen van de oorlog, het bevel hebben gegeven om onschatbare kunstwerken samen met goud in kisten te steken en die in het midden van het meer te laten zinken. Als zij de schatten niet mochten hebben, dan mocht niemand ze hebben was de redenering. Verhalen die, net zoals zovele mysteries uit die periode, hardnekkig bleven voortleven. Een leven dat vooral door de bovenste echelons van de Duitse machine in stand werd gehouden. Niemand wilde aan Hitler bekennen dat ze eieren voor hun geld hadden gekozen. Verklaren dat ze de schatten hadden opgeofferd om te vermijden dat ze in Amerikaanse handen terecht kwamen stond veel beter op hun CV.
Verklaren dat ze de schatten hadden opgeofferd om te vermijden dat ze in Amerikaanse handen terecht kwamen stond veel beter op hun CV.
In 1958 waagden enkele avontuurlijke duikers zich aan een expeditie van de bodem van de Toplitzsee. Een expeditie die niet zonder risico was vanwege de unieke vorm en diepte van het meer. Tijdens deze expeditie werden enkele kisten naar boven gehaald, kisten die gevuld waren met Britse Ponden. Valse ponden, afkomstig van een poging die de Nazi’s hadden ondernomen om het Britse financiële systeem onderuit te halen.
Een project die de naam “Operatie Bernhardt” kreeg. Deze vondst was de spreekwoordelijke kers op de taart voor alle treasure hunters die ervan overtuigd waren/zijn dat de bodem van de Toplitzsee nog meer geheimen verbergt. Helaas vielen er ook enkele dodelijke slachtoffers tijdens expedities en na een officieel onderzoek van de Oostenrijkse overheid werden duiken permanent verboden in het meer.
Wat nu ?
Wie de streek bezoekt gaat sowieso bemerken dat de Toplitzsee niet zo heel erg groot is. De bodem werd gescand door zowel machines als mensen (die niet altijd terug naar boven kwamen) en uitgezonderd de kisten met het valse geld, werd helemaal niets meer gevonden.
Misschien moeten we dan ook de piste durven aanboren dat het meer zijn geheimen heeft prijsgegeven en dat het inzetten van een menselijk leven het risico niet meer waard is.
Aan de andere kant is de beruchte en onvindbare Nazi-schat ook zowat het enige wat deze streek levendig houdt. Wandelaars, avonturiers en schattenjagers van over de gehele wereld trekken jaarlijks naar de streek, in een poging de schat te vinden. De lokale economie leeft hierop en moeten bekennen dat er helemaal niets meer ligt op de bodem van het meer zou zowat de doodsteek voor die economie zijn.
Ongeacht het feit of de schat bestaat of niet, is en blijft een bezoek aan de Toplitzsee een onmisbaar iets voor de meer avontuurlijke liefhebber van de geschiedenis.
Voorzie je alvast van een stel stevige stapschoenen want je raakt er enkel na een fikse wandeltocht via een privé weg. Krachten kun je nadien opbouwen door het eten van een lokale bestseller : worst met kartoffelsalad, door te spoelen met een heerlijk regionaal biertje.
Meer foto’s zijn terug te vinden op onze Facebook pagina. (klik)
