De Duke of Lancaster kon niet op tegen de kracht van de pen
Politiek en logische beslissingen, het zou de normaalste zaak van de wereld moeten maar de realiteit is er vaak eentje van gekruiste degens. Een driest voorbeeld hiervan is het lot van de TSS Duke of Lancaster. Van een succesvol bestaan tot een een triest en bouwvallig lot, met een eenvoudige krabbel van de pen.
De toekomst zag er voor de Duke of Lancaster rooskleurig uit, toen ze in 1956 in dienst werd genomen. Als passagiersschip bracht ze mensen over van het Engelse vasteland naar Ierland en de Schotse eilanden en later schopte ze het zelfs tot cruiseschip, waar ook België op haar lijstje stond. In de jaren die volgden werd de auto wereldwijd meer en meer gemeengoed. Iedere familie had een auto en diezelfde auto, hun vrijheid, moest overal mee. Schepen zoals de Duke of Lancaster verloren hun elan en werden omgebouwd tot passagiersschepen met een platform voor voertuigen. Het was het begin van het einde voor maritiem transport zoals het toen gekend was. Boten werden sneller, zuiniger, hadden meer laadvermogen en het opnieuw verbouwen van de bestaande vloot was een onverantwoorde onkost. In 1978 werd de Duke of Lancaster dan ook finaal afgeschreven.
Een verhaal van investeringen en vergunningen
In 1979 koopt een privé-investeerder het ooit majestueuze schip en meert hij het aan in de kleine haven van Llanerch-y-Mor. De plannen zijn groots: het schip ombouwen tot een fun-ship, een soort pretpark op het water en het geld mag rollen. Renovatiewerken, state-of-the-art arcadekasten, attracties, … werkelijk alles is aan boord om van de rustige gemeente een toeristische topper te maken. That’s when politics kick in. Het lokale bestuur, met enkele stevige lobbyisten, zijn niet zo te vinden voor de komst van het schip. Hun eens rustige gemeente was een oord waar de rijkeren van het land hun rust vonden. Met de vrees dat die rust tot het verleden zou behoren, werd de eigenaar van de Duke of Lancaster met rechtszaken bestookt. Vergunningen werden, oorspronkelijk afgeleverd, opnieuw ingetrokken en deurwaarders met kettingen waren schering en inslag. In een poging de zaak open te houden, liet de eigenaar het schip zelfs enkele meters verplaatsen waardoor hij niet langer onder gemeentelijk maar maritiem recht viel. Een geniale zet maar niet geniaal genoeg want de gemeente had er wel nog steeds de verantwoordelijkheid over de brandveiligheid. Een raadslid, per toeval ook brandweercommandant, keurde het schip dan ook meteen af (hoewel het altijd goedkeuring had). Het schip was meer gesloten dan open en in 2004 viel het doek dan ook definitief.
Kunst mag, maar niet alle kunst
De rust keerde terug in de klassevolle gemeente, net zoals voorheen met slechts 1 detail: een gigantisch schip dat begon te roesten. Het duw- en trekspel begon opnieuw en de gemeente eiste dat de eigenaar het schip liet weghalen. Diezelfde eigenaar pareerde de eis door hen zijn ingetrokken vergunningen te laten zien. Hij wilde het wel weghalen, maar mocht dat van diezelfde gemeente helemaal niet. In 2012, wanneer de romp van het schip gaten van roest begon te vertonen, werd een compromis gesloten. De eigenaar kreeg een exploitatievergunning voor een kunstgalerie, op voorwaarde dat hij de buitenkant van het schip opnieuw liet herstellen. Dat deed hij, door het volledige schip te laten bedekken met graffiti, waardoor de vergunning nagenoeg meteen weer werd ingetrokken.
Vandaag de dag wordt het schip opnieuw gerestaureerd. Onder nieuw politiek bestuur werd een akkoord gesloten dat de Duke of Lancaster een nieuwe bestemming als loungebar zou krijgen. Alleen hebben enkele actiegroepen ondertussen opnieuw stokken in de wielen gestoken. Anno 2019 is het volgens de eigenaar absoluut niet zeker dat het schip ooit opnieuw nog mensen zal ontvangen. Hij bekijkt dan ook de mogelijkheid om het als schroot te verkopen. Ondertussen levert het wel een prachtig, zij het absurd visueel plaatje op.
