Bugarach, een klein Frans dorp nabij de Spaanse grens, is met zijn 196 inwoners zowat het typische voorbeeld van een godvergeten oord in de Franse bergen. Iedereen kent er iedereen, er is geen winkel dus kijken de bewoners vol enthousiasme uit naar de komst van de “voyageurs” (reizende winkeliers) en moet men meer dan 20km rijden om toch maar een spoor van beschaving tegen te komen. Bugarach heeft alles in huis om zo onaantrekkelijk mogelijk te zijn, maar toch werd het in 2012 het theater van een internationaal mysterie. Bugarach zou door de Maya’s, in hun geheimzinnige geschriften, de enige plaats ter wereld zijn waar de apocalypse van 21 december 2012 geen effect zou hebben. Bugarach werd bijna overnacht een wereldstad.
Het lijkt me volstrekt nutteloos te vermelden dat de apocalypse niet echt plaats heeft gevonden (misschien wel op het menselijk intellect, wanneer we TV reeksen zoals Temptation Island bekijken) en dat onze interpretatie van de Maya-geschriften (en hun kalender) hoogst waarschijnlijk even correct was als de begroting van een middelgroot land. Het zijn dan ook verhalen en legendes waar ik meestal erg weinig aandacht aan besteed, ze hebben immers meer gemeen met religie dan ze echt met geschiedenis en folklore te maken hebben.
Het verhaal van Bugarach is echter een waanzinnige uitzondering met een al even waanzinnige verklaring en een compleet absurd gevolg. Dermate absurd dat het dorp eigenlijk een plaats in het Guinness Book of World Records verdiend als zijnde de vertellers van de beste grap ooit.
We keren even terug in de tijd, niet om (zoals gewoonlijk) te gaan snuisteren in de bibliotheek maar in de database van IMDB. In 1977 brengt steven Spielberg een heus meesterwerk naar buiten. Een film die tot op heden nog steeds wordt gebruikt als referentie wanneer we spreken over de combinatie film & alien. Close encounters of the third kind bracht wereldwijd meer dan 300.000.000 dollar op, een fenomenaal getal en al helemaal voor die tijd. Diegenen die niet weten waarover de film gaat, ga hem even streamen want dit is echt een klassieker van de bovenste plank.
In de film worden verschillende hints en cryptogrammen ontcijferd die uiteindelijk de weg wijzen naar een plaats waar aliens voor het eerst contact zouden willen maken met de mens. Het is een film die balanceert tussen angst en verbazing en het laat de kijkers van begin tot einde op het puntje van hun stoel zitten.
Na het ontcijferen van alle hints komen de acteurs tot de vaststelling dat een buitenaards schip gaat landen op een geïsoleerde berg met een platte piek, iets wat dan uiteindelijk ook gebeurt. (een spoiler alert is wat aan de late kant hier).
Wat heeft Steven Spielberg dan uiteindelijk te maken met Bugarach te maken ?
Het toeval wil dat Bugarach over zo een berg beschikt. “La pech de Bugarach” is een steenhoop van 1230 meter hoog en behoort niet toe tot één of ander massief. Het is een natuurlijk indrukwekkend fenomeen en het is visueel dermate impressionant dat men haast zou gaan denken dat iets of iemand die berg hier heeft neergezet. Het dorpje Bugarach ligt aan de voet van de berg en de rest van de streek is bedekt met bossen en wordt volledig overheerst door de natuur. Een oase van rust en place to be voor trailrunners, speleologen, trekkers en een handvol spirituele new-agers die er in de streek hun heilige stenen laten laden en in contact komen met de natuur.
Binnen de kleine wereld van de new agers zitten echter enkele mensen met een veel radicalere gedachtengang.
Enkelen zijn ervan overtuigd dat 1 van de talrijke grotten en spleten in de berg, toegang geven tot Agartha, een keltische variant van middle-earth. Veel conspiracy-adepten zijn ervan overtuigd dat er in de kern van de aarde een 2de wereld verborgen zit, Bugarach zou een poort zijn naar die wereld. De getuigenissen van die mensen worden dan ook vaak meteen verbannen naar de onderwereld van de informatiestroom en worden doorheen de band afgedaan als pure prietpraat.
Bugarach zou de enige plaats ter wereld zijn die de apocalypse zou doorstaan.
Ook de schrijver en keiharde believer Jean d’Argoun (dit is zijn pseudoniem, in het dagelijkse leven is hij gekend als Philippe Julien) is ervan overtuigd dat La pech de Bugarach het epicentrum is van wereldse energie. Meer nog, volgens zijn eigen interpretatie van de beruchte Maya-kalender EN zijn interpretaties van Bijbelse geschriften, zou Bugarach de enige plaats ter wereld zijn die de apocalypse zou doorstaan. Zijn bevindingen – die op geen enkele manier werden gestaafd – werden gepubliceerd in een boek dat in 2006 op de markt kwam.
Tot op heden is dit verhaal nog steeds een typisch gevalletje van new-age-geloof zonder meer. Dergelijke boeken en verhalen over verschillende locaties over de gehele wereld zijn met hopen te vinden. Vaak fantastisch geschreven en gebracht met een bewonderenswaardige overtuiging maar meer dan een “ik denk .. “ zijn ze ook niet.
Echter, in 2011 krijgt de burgemeester van Bugarach een exemplaar van dit boek in handen. Dermate geamuseerd van de verhalen en de schrijfstijl, laat hij – bij wijze van grap – een postkaart maken van La pech de Bugarach, met een UFO die voorbij vliegt. Een regionale krant schrijft over de grap en publiceert het artikel, met de foto en iedereen gaat met een lach op het gezicht slapen.
2012 wordt het jaar van de apocalypse. De internationale media begint meer en meer te berichten over het aankomende einde. De filmindustrie draait op volle toeren en getuigen van allerlei allooi staan aan te schuiven om hun versie van de feiten te geven. In de volledige, wereldwijde media-hetze duikt plots een klein krantenartikel op, geschreven in 2011 door een journalist van een Franse regionale krant met de naam “L’independant”. Het krantenartikel sprak over een foto, Bugarach, UFO’s en de aankomende apocalypse … dit was het begin van een heuse panische periode die, het anders zo rustige Bugarach, zou onderdompelen in een tijd van chaos en ongevraagde aandacht.
Dankzij de kracht van het internet en vooral de reikwijdte van social media werd Bugarach een viral topic. Iedereen die ook maar iets met de maya’s of het aankomende einde der tijden te maken had, moest en ging aanwezig zijn in dit kleine dorpje van weleer.
Waar rook is, is vuur en waar geen rook is, is het overduidelijk dat iemand die rook probeert te verbergen.
Een heuse massahysterie, zoals Frankrijk nimmer heeft gekend, trekt zich op gang. In de weken voor de fameuze datum trokken naar schatting meer dan 300.000 mensen richting Bugarach om er hun toevlucht te zoeken. Canada, Peru, Japan, Australie, .. vanuit alle uithoeken van de wereld trokken mensen naar het Franse zuiden om er verlichting te zoeken.
In de massahysterie duiken, zoals we kunnen verwachten van “de mens”, de meest waanzinnige voorbeelden op. Slechts een handvol mensen kende het dorp voor het befaamde artikel maar plots werden duizenden getuigenissen genoteerd. Het zoeken naar de bron van die getuigenissen werd een bijzaak, de berg verkennen in de hoop er veilig te zijn (en tussendoor nog even de poort naar een andere wereld vinden) werd een bijna onweerstaanbare drang.
Tijdens deze dolle periode vielen helaas ook enkele slachtoffers te betreuren. Mensen die in het holst van de nacht op zoek gingen naar geesten of eender wat, kwamen lelijk ten val en lieten hierbij het leven. Overweldigd door deze plotse en gigantische toename van avontuurlijke zielen, riep de burgemeester de hulp in van het leger om zo nog meer slachtoffers te vermijden. De combinatie “slachtoffers” & “aanwezigheid van het leger” was dan weer kaf op de molen van complottheoristen, die hierin het ultieme bewijs zagen dat de overheid een geheime basis had IN de berg en dat ze pottenkijkers koste wat het kost wilde vermijden.
21 december trok voorbij en de honderdduizenden heil zoekers trokken eveneens verder. Ze lieten Bugarach in een desolate toestand achter en voor de 196 inwoners bleef enkel nog een hoop poets- en herstelwerk over.
Het dorp werd opnieuw een doodse bedoening, met de occasionele new-ager die contact zoekt met de energie van de natuur en de verdwaalde trailrunner die de berg wil trotseren.
Wat startte als een ordinaire grap onder verveelde mensen, draaide uit tot een event dat niemand voor mogelijk hield.
Helaas draaide de aandacht ook volledig in de richting van de toestroom van mensen en niet zozeer naar de talrijke (non)verhalen die de regio kende. Er werd niet meer gezocht, er werd enkel verondersteld.
Even helaas is ook het duidelijk dat de mens zich moeilijk kan distantiëren van kuddegedrag. Wat sensationeel is MOET wel waar zijn, dus hoeven we ook niet verder te zoeken.
Waar rook is, is vuur en waar geen rook is, is het overduidelijk dat iemand die rook probeert te verbergen.
Comments are closed.